เห็ดหลินจือ จากงานวิจัย สู่การนำไปใช้ประโยชน์

ขอนำทุกท่านพบกับงานวิจัยเห็ดหลินจือ แล้วท่านจะเข้าใจว่าทำไมต้องเจาะจงเป็นสายพันธุ์พระราชทาน G2 และทำไมต้องเลือกเห็ดหลินจือกล่องแดง จากขาวละออเภสัช ซึ่งมีสารสำคัญ polysaccharides โดดเด่นตามงานวิจัย เต็มคุณค่า ทุกมิลลิกรัม เลือกคุณภาพ เลือกขาวละออ

รองศาสตราจารย์ ดร. นพมาศ สุนทรเจริญนนท์ ภาควิชาเภสัชวินิจฉัย คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

เห็ดหลินจือ Ganoderma lucidum (Fr.) Karst. หรือที่รู้จักกันดีในประเทศไทย ชื่ออังกฤษ “Lacquered mushroom” ชื่อญี่ปุ่น “Mannantake”

อย่างที่ทราบกันว่า เห็ดหลินจือ จัดเป็นราชาแห่งสมุนไพรจีนและมีการใช้มายาวนานกว่า 4,000 ปี เป็นยาอายุวัฒนะและรักษาโรคต่างๆ ในเภสัชตำรับยาของจีน ระบุสรรพคุณเป็นยาบำรุงร่างกาย บรรเทาอาการอ่อนเพลีย แก้หลอดลมอักเสบเรื้อรัง รักษาโรคหัวใจ และช่วยให้นอนหลับสนิท มีรายงานการศึกษาทางคลินิกพบว่า เห็ดหลินจือมีผลกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันในผู้ป่วยมะเร็งปอด

ผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่ และผู้ป่วยมะเร็งขั้นลุกลาม มีฤทธิ์ต้านปวดและมีความปลอดภัยในการใช้ ในผู้ป่วยโรค rheumatoid arthritis รักษาโรค neurasthenia โรคทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง อาการปวดหลังจากการติดเชื้องูสวัด

นอกจากนี้ยังพบว่าเห็ดหลินจือมีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยามากมาย เช่น ฤทธิ์กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน ฤทธิ์ต้านเนื้องอกและมะเร็ง ฤทธิ์ป้องกันเส้นประสาทเสื่อม ฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือด ฤทธิ์ลดไขมันในเลือด ฤทธิ์ต้านออกซิเดชัน ฤทธิ์ต้านการอักเสบ (anti-inflammation) เป็นต้น

ซึ่งสารสำคัญคือ สารกลุ่ม polysaccharides สารกลุ่ม triterpenoids สารกลุ่ม sterols สารกลุ่ม fatty acids สารกลุ่มโปรตีน เป็นต้น ซึ่งสารสำคัญดังกล่าวจะพบได้ในส่วนสปอร์มากกว่าส่วนดอก

และสปอร์ที่กะเทาะผนังหุ้มมีฤทธิ์กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันและต้านมะเร็งได้ดีกว่าสปอร์ที่ไม่กะเทาะผนังหุ้ม และส่วนดอก มีการศึกษาเกี่ยวกับพิษวิทยาของเห็ดหลินจือทั้งพิษแบบเฉียบพลันและพิษแบบเรื้อรัง พบว่ามีความเป็นพิษต่ำมากและมีความปลอดภัยสำหรับการใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน

ประเทศไทยมีการปลูกเห็ดหลินจือในเชิงพาณิชย์มาเป็นเวลานานกว่า 20 ปี โดยจัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์ในรูปดอกเห็ดหั่นเป็นแผ่น น้ำเห็ดหลินจือ เครื่องดื่มชาเห็ดหลินจือ กาแฟเห็ดหลินจือ เป็นต้น แต่ส่วนใหญ่ยังไม่มีการศึกษาวิจัยทางวิทยาศาสตร์ ทั้งสรรพคุณในการรักษาโรคภัยต่าง ๆ หรือการศึกษาการเพาะปลูกตามหลักเกณฑ์ที่ดีในการเพาะปลูก (Good agricultural Practice; GAP)

ปี 2551-2554 สถาบันการแพทย์แผนไทย-จีน เอเซียตะวันออกเฉียงใต้ กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก

กระทรวงสาธารณสุข ได้เป็นองค์หลักในการประสานงานกับหน่วยงานต่าง ๆ ได้แก่ โครงการพิเศษสวนเกษตรเมืองงาย ในพระองค์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ พระบรมราชินีนาถ อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ สถาบันบริการตรวจสอบคุณภาพมาตรฐานผลิตภัณฑ์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ คณะแพทยศาสตร์ และ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล และ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ในการวิจัยและพัฒนาเห็ดหลินจือตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงการใช้ประโยชน์ ได้เข้าร่วมโครงการฯ เป็นคณะทำงานการวิจัยเห็ดหลินจือและสปอร์เห็ดหลินจือในระดับพรีคลินิก และคณะทำงานการพัฒนาผลงานการวิจัยเห็ดหลินจือและสปอร์เห็ดหลินจือสู่การใช้ประโยชน์

คณะทำงาน ได้ศึกษา คุณภาพและปริมาณสารสำคัญของดอกเห็ดและสปอร์เห็ดหลินจือที่ปลูกในประเทศไทย โดยตรวจวิเคราะห์ปริมาณสารสำคัญกลุ่ม terpenoids และสารกลุ่ม polysaccharides การศึกษานี้จะเป็นข้อมูลบ่งชี้พันธุ์เห็ดหลินจือ ที่เหมาะสมในการปลูกในประเทศไทย อายุในการเก็บเกี่ยวสปอร์และดอกเห็ด ชนิดของท่อนไม้ที่เหมาะสมในการเพาะเลี้ยงเห็ด

และได้พิสูจน์ให้เห็นว่า ผลการศึกษาคุณภาพและปริมาณสารสำคัญของดอกเห็ดและสปอร์เห็ดหลินจือพันธุ์ MG1, MG2, MG5 พบว่า

ระยะเวลาเก็บเกี่ยวที่เหมาะสมคือ 110 วัน และพันธุ์เห็ดที่มีปริมาณสารกลุ่ม polysaccharides สูงคือ สายพันธุ์ MG2 ส่วนพันธุ์ที่มีปริมาณสารกลุ่ม triterpenoids สูง คือ พันธุ์ MG5 ที่ 0.3% และพันธุ์ไม้ที่เหมาะสมในการเพาะเลี้ยงเห็ด คือ ไม้ลำไย และไม้สะเดา ซึ่งผลการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าตัวทำละลายแอลกอฮอล์ ซึ่งจะมีคุณค่าทางยาตามรายงานการวิจัยทางคลินิกหรือพรีคลินิก

เมื่อบริษัท ขาวละออเภสัช จำกัด ทราบผลการวิจัยดังนี้แล้ว เราจึงนำสายพันธุ์ที่ดีที่สุดคือ G2 ที่เราเรียกสั้นๆ ว่า สายพันธุ์พระราชทาน เนื่องจากเป็นหนึ่งในโครงการในพระราชดำริ ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ต้องการเห็นประชาชนชาวไทย มีสุขภาพที่ดี ปราศจากโรคภัยร้ายแรง จึงมีการค้นคว้า ปรับปรุงสายพุนธุ์เห็ดหลินจือมาอย่างต่อเนื่อง และเป็นที่มาของงานวิจัยชิ้นนี้ ที่ท่านเพิ่งได้อ่านไปด้านบน

เราจึงขอแนะนำเห็นหลินจือ สกัด สายพันธุ์พระราชทาน G2 ของขาวละออ กล่องแดง ซึ่งมีสารสำคัญ polysaccharides ที่มีส่วนช่วย ชะลอ และยับยั้งโรคต่างๆ ตามรายงานการวิจัยข้างต้น ได้ผลเป็นอย่างดี เพื่อสุขภาพที่ดี และเป็นอีกทางเลือก ในการใช้รักษา แบะบำรุงรางก่ายให้แข็งแรง

ทั้งยังมีส่วนร่วมในความภาคภูมิใจ ในสายพันธุ์ที่ผ่านการพัฒนาโดยฝีมือคนไทย ที่มีงานวิจัยรองรับ เมื่อเห็นกล่องสีแดง และสายพันธุ์ G2 คุณจะมั่นใจได้ถึงคุณภาพในทุกๆ ขั้นตอนการผลิต ของขาวละออ

เพราะเราปรารถนาให้ลูกค้าของเราทุกท่าน มีสุขภาพแข็งแรง ปราศจากโรคภัย

เครดิตที่มาบทความงานวิจัย คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล