ตำรับยาสมุนไพรสำหรับผู้ประสบภัย

ในยามที่เกิดภัยทางธรรมชาติ เช่นวาตะภัย(ภัยจากลมพายุ) อุทกภัย(ภัยจากน้ำท่วม) มักจะเกิดโรคตามมาหลายโรค บางอาการเกิดการสภาพร่างกายปรับตัวกับสภาพภูมิอากาศไม่ทัน บางอาการเกิดจากการติดเชื้อโรค (กิมิชาติ) ประเทศไทยจะมีอาการเจ็บป่วยมากช่วงรอยต่อของฤดู เช่น ปลายฝน ต้นหนาว หรือ ปลายหนาว ต้นร้อน อาการเจ็บป่วยที่มาจากสิ่งแวดล้อม เช่น ไข้หัวลม (ไข้ที่เกิดในช่วงปลายฤดูฝน ต้นฤดูหนาว) โรคท้องเสียที่เกิดจากเชื้อโรค ท้องเสียจากการกินอาหารผิดสำแดง(อาหารเป็นพิษ) แพ้อากาศหรือที่หลายคนเรียกภูมิแพ้, หวัด, ท้องอืด ท้องเฟ้อ, อาการธาตุไม่ปกติ, ปวดเมื่อยตามเนื้อตัว อาการเหล่านี้ สามารถใช้ตำรับยาสมุนไพรในการบรรเทาอาการได้ โดยจะแนะนำดังนี้

1.หวัด กลุ่มอาการหวัด โควิด ใช้ตำรับยาฟ้าทะลายโจร ได้ทั้งชนิดสกัด หรือแบบบดผง หรือบางครั้งเราปลูกฟ้าทะลายโจรได้ที่บ้าน ก็สามารถเด็ดมา 5-7 ใบมาต้มน้ำดื่มก็ใช้ได้

2.ไข้หัวลม (ไข้ที่เกิดในช่วงปลายฤดูฝน ต้นฤดูหนาว) อาการแบบนี้หลายคนรู้ว่าไม่ติดเชื้อโรค แต่มีอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล ใช้ตำรับยาจันทลีลา (ยาพาราแบบสมุนไพร) เด็กใช้ได้ ผู้ใหญ่ใช้ดี ไม่เป็นอันตรายต่อตับ เพราะตำรับยานี้มีสมุนไพรที่ช่วยฟื้นฟูตับ และช่วยให้เจริญอาหาร โบราณบอกไว้ว่า เมื่อเจ็บป่วย จะหายไข้ได้เร็วขึ้น ต้องกินข้าวได้ จะหายป่วยไวขึ้น

3.อาการป่วยที่เป็นไข้แล้วออกผื่น เจ็บป่วยมากกว่าเป็นหวัด กินยาฟ้าทะลายโจรแล้วไม่หาย ให้ใช้ตำรับยาห้าราก เป็นยาแก้ไข้พิษ ไข้กาฬ ยาตำรับนี้จะกระทุ้งพิษออกมา ไม่ให้เกิดการอักเสบภายใน ตำราแพทย์แผนไทย บอกสรรพคุณไว้ว่า “ใช้กระทุ้งพิษต่างๆ หรือถอนพิษต่างๆ แก้ไข้ต้นมือ แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ แก้ไข้หัว แก้ไข้เพื่อดีและโลหิต” หมอยาบางท่านนำไปกระทุ้งพิษของโรคโควิด-19 เพื่อลดผลกระทบของอาการ Long Covid (เช่น ลมปลายไข้ ไข้กลับซ้ำ)

4.ไอ, เจ็บคอ, ระคายคอ ใช้ตำรับยาประสะมะแว้ง หลายคนอาจจะคุ้นเคยในช่วงโควิด-19 ระบาด มีการจ่ายยาอมแก้ไอ ชื่อ ประสะมะแว้ง คำว่า ประสะ ในตำรับยานี้ คือ มีสมุนไพรชื่อ มะแว้ง ปริมาณ ครึ่งหนึ่งของสมุนไพรทั้งหมดของตำรับยานี้โดยน้ำหนัก เช่น ยาอมประสะมะแว้ง 1 เม็ดหนัก 200 มิลลิกรัม จะมีมะแว้ง 100 มิลลิกรัม ตำรับยาประสะมะแว้ง ช่วยแก้ไอ แก้เสมหะ ช่วยลดอาการคันคอ สมุนไพรมะแว้ง มีสารสเตียรอยด์ธรรมชาติ ที่ช่วยลดอาการคันคอ ระคายคอได้ดี ได้ยินคำว่า “สเตียรอยด์” ก็อย่าตกใจไป เพราะในพืชมีสเตียรอยด์ธรรมชาติ ในปริมาณที่ไม่เข้มข้น ร่างกายสามารถขับออกได้ ไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย แนะนำให้ลองใช้สำหรับอาการไอ มีอาการระคายคอ

5.ปวดเมื่อยตามร่างกาย ไม่ได้ขยับร่างกายนาน หรือนั่งหรืออยู่ในอิริยาบถใดนานๆ เลือดลมเดินไม่สะดวก ในช่วงเกิดภัยพิบัติ บางครั้งออกไปทำกิจกรรมอะไรไม่ได้ ต้องอยู่ติดบ้าน กิจกรรมที่เคยทำ การขยับร่างกายลดลงกว่าในช่วงปกติ มักเกิดอาการเส้นตึง ปวดเมื่อยตามร่างกาย แนะนำให้ใช้ตำรับยาสหัศธารา ช่วยขับลมในเส้น แก้ลมกองหยาบ ลดอาการปวดตึงตามร่างกาย ยังช่วยลดอาการท้องอึด ท้องเฟ้อได้

6.ท้องอืด, ท้องเฟ้อ จากธาตุไม่ปกติ(การย่อยอาหารผิดปรกติ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการท้องอืดเฟ้อ ท้องเสีย ท้องผูก) หรือผู้ที่ป่วยจากโรคโควิด-19 แล้วมีอาการท้องเสีย เกิดจากระบบร่างกายเสียสมดุลย์ ระบบการขับถ่ายรวน เสียศูนย์ กินยาแก้ท้องเสียไม่หาย แนะนำให้ใช้ตำรับยาธาตุบรรจบ

7.ท้องเสียจากการกินผิดสำแดง อาหารเป็นพิษ ไม่มียารักษาโดยตรง แนะนำใช้ตำรับยารางจืด ใช้เมื่อมีอาการทันที และเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพมากขึ้น ใช้กับน้ำซาวข้าวเป็นกระสายยา (วิธีทำน้ำซาวข้าว แบบปลอดภัย ถ้าบ้านใครหุงข้าวกินเอง ล้างข้าวน้ำแรก แล้วเททิ้งก่อนอย่างรวดเร็ว ล้างฝุ่นหรือสิ่งแปลกปลอม แล้วล้างน้ำสองเพื่อนำไปใช้กับตำรับยารางจืด)

8.ท้องเสียที่คาดว่าจะติดเชื้อโรค(กิมิชาติ) มวนท้อง ท้องบิด อาการเหล่านี้อาจเกิดจากน้ำหรืออาหารที่มีเชื้อโรค แนะนำตำรับยาเหลืองปิดสมุทร ช่วยลดอาการปวดท้อง ท้องบิด ระบายอุจจาระที่คั่งค้าง ช่วยลดการเคลื่อนไหวของลำไส้ ลดการหดตัวของลำไส้ เด็กใช้ได้ ผู้ใหญ่ใช้ดี